طرح توجیهی پرورش بزهای شیری سانن 99(pdf.doc)
امروزه پرورش بز شیری سانن به یکی از پر درآمدترین کسب و کار تولیدی تبدیل شده است به طوری با پرورش 10 بز سانن می‌توان به طور به طور متوسط 3 میلیون و 500 هزار تومان از فروش شیر و 7 میلیون و 500 هزار تومان از فروش بز زنده کسب درآمد کرد.
یکی از مشکلات اصلی برای ایجاد یک کسب و کار، نداشتن سرمایه کافی برای شروع است که این مشکل برای شاخه‌های تولیدی در کشور توسط نهادهای جهاد کشاورزی و بسیج سازندگی برطرف شده است. تنها چیزی که افراد برای شروع یک کسب و کار نیاز دارند، دانش تخصصی می‌باشد تا به وسیله اطلاعات به روز در زمینه شاخه‌های تولیدی، بتوانند با کمترین میزان نهاده، به بیشترین سود ممکن دست یابند.
به گزارش متخصصان گلدن پلن، در این مقاله تلاش شده است تا طرح توجیهی پرورش بزهای شیری سانن با در نظر گرفتن اصول علمی و همچنین از نظر اقتصادی بیان شود تا علاقمندان به این شاخه تولیدی بتوانند با دانش تخصصی قدم در این مسیر بگذارند.
چرا بز سانن مناسب ترین نژاد برای پرورش است؟
به طور کلی، بز دام بسیار مقاومی به شرایط سخت محیطی بوده و از نظر ابتلا به بیماری‌ها نگرانی خاصی ندارند. علی‌رغم مقاومت بالا، شیر بز از لحاظ شیمیایی و محتوای قند، چربی و پروتئین بسیار شبیه به شیر انسان بوده و حتی می‌تواند جایگزین بهتری برای تغذیه نوزادان باشد. وجود پروتئین قابل هضم، چربی بالا و املاحی مانند کلسیم، منیزیم، مس و آهن در شیر بز باعث شده است که در مقایسه با شیر گاو خوش خوراک‌تر و همچنین با ارزش‌تر باشد؛ به گونه‌ای که بهترین شیر برای افراد سالمند مبتلا به پوکی استخوان یا کمبود کلسیم، شیر بز می‌باشد.
بزهای سانن (Sannen Goat) با موهای سفید و کوتاه، می‌توانند به طور متوسط 290 تا 305 روز در سال و به طور متوسط 3 تا 8 لیتر شیردهی داشته باشند. لازم به ذکر است که میزان شیردهی بز سانن کاملاً به شرایط نگهداری آن بستگی دارد ولی به طور متوسط کمتر از 3 کیلو نیست! دوقلوزایی در بزهاس سانن موضوع کاملاً عادی است به طوری که 45 تا 80 درصد ماده‌ها دوقلوزا هستند.
بنابراین اگر قصد پرورش بز در محیط مزرعه‌ای و سیستم سالنی دارید، پیشنهاد می‌شود نژاد سانن را انتخاب نمایید زیرا شیردهی آن نسبت به بزهای معمولی 10 برابر بیشتر بوده و احتمال دوقلوزایی در این نژاد بیشتر است.
مجوز مورد نیاز برای پرورش بز سانن
برای پرورش بز سانن در سطح گسترده، توصیه می‌شود مجوز این شاخه تولیدی را از طریق وزارت جهاد کشاورزی دریافت نمایید تا بتوانید در صورت لزوم، وام و تسهیلاتی که از جهاد کشاورزی و همچنین بسیج سازندگی به کارآفرینان اعطاء می‌کنند، دریافت نماید. همان طور که می‌دانید یکی از اولین مدارکی که برای اخذ وام بایستی به سازمان‌های مربوطه ارائه دهید، پروانه بهره برداری می‌باشد.
اقتصاد در طرح توجیهی پرورش بزهای شیری سانن حرف اول را می‌زند!
با توجه به شرایط اقتصادی کنونی، کارآفرینان حتی با وام‌های دولتی نیز نمی‌توانند کسب و کار تولیدی خود را راه اندازی کنند و مهم‌ترین مسئله برای یک کارآفرین، بازگشت سریع سرمایه و همچنین سود حاصل از کسب و کار می‌باشد. شاید با شنیدن این موضوع تعجب کنید ولی در طرح توجیهی پرورش بزهای شیری سانن برای شما حقوق یک مدیر عالی رتبه ادارات دولتی را فراهم می‌کند.
شما بدون هیچ گونه هزینه‌ای و با استفاده از وام جهاد کشاورزی می‌توانید 10 الی 12 رأس بز سانن خریداری کنید که این تعداد می‌توانند 35 کیلوگرم شیر (هر کیلو 4500 تومان) تولید کنند که درآمد شما از فروش روزانه شیر 157.500 می‌باشد.
هر بز به طور معمولی روزی 3 کیلو علوفه مصرف می‌کند؛ که اگر قیمت هر کیلو علوفه 3000 تومان باشد؛ روزی 9000 تومان برای هر بز هزینه دارد. با یک حساب سرانگشتی می‌توان هزینه علوفه را از درآمد شیر کسر کرد که در نهایت 4.600 هزار تومان درآمد خواهی داشت.
حتی اگر هزینه محل نگهداری بزها را نیز در نظر بگیرید، در نهایت به طور میانگین 3.500 تا 4.500 هزار تومان فقط با فروش شیر بز سانن می‌توانید کسب درآمد کنید.
[box type=”info” fontsize=”17″ radius=”8″]حال تصور کنید که بزها در سال 2 بار بچه و به صورت دوقلو به دنیا بیاورند، در این صورت به طور میانگین 30 بز جدید به گله شما اضافه می‌شود که می‌توانید آنها را فروخته و به طور متوسط 7 میلیون و 500 هزار تومان از فروش بزهای زنده درآمد داشته باشید.[/box]
فروش شیر بزهای ماده و نوزادان آنها می‌تواند درآمدی بالغ بر 10 تا 12 میلیون تومان در ماه برای شما ایجاد کند، اکنون فکر می‌کنید این طرح می‌تواند طرح توجیهی خوبی باشد؟!
پیش نیاز آب و هوایی برای پرورش بز سانن
بز فرانسوی سانن به نظر می‌رسد شرایط نسبتاً کوهستانی را دوست داشته باشد ولی تجربیات دامداران ایرانی نشان می‌دهد که شرایط حداقلی برای پرورش بزهای بومی می‌تواند برای سانن نیز مناسب باشد.
بر اساس تجربیات دامداران، حداقل رطوبت مورد نیاز برای بز سانن 25 درصد و حداکثر 75 درصد است. دمای مناسب برای سالن پرورش بز سانن بایستی 12 تا 21 درجه سانتی گراد باشد و اگر دما به بالاتر از 27 درجه برسد، بزهای سانن شیردهی کمتری خواهند داشت. بنابراین این تصور که بزهای سانن در تابستان شیردهی ندارند، کاملاً غلط بوده و به خاطر افزایش دمای محیط می‌باشد!
محل نگه داری بز سانن
بهترین طرح توجیهی پرورش بزهای شیری سانن، طرحی است که کمترین میزان هزینه و مواد اولیه را داشته باشد. به همین دلیل در اینجا چهارچوبی به شما پیشنهاد می‌کنیم که بتوانید با ساده‌ترین تجهیزات، سالن پرورش بز سانن را راه اندازی کنید.
احداث سالن پرورش برای بز سانن
برای احداث سالن پرورش بز سانن، می‌توانید یک جایگاه با سه دیوار بسازید که در فصول گرم سال بتواند نور طبیعی، تهویه و سایه مناسبی برای بزها فراهم کند. در زمستان می‌توانید دیوار چهارم را با استفاده از پلاستیک یا بسته‌های کاه بپوشانید تا گرمای مختصری برای بزها ایجاد کند. توجه داشته باشید که برای پرورش بز سانن هیچ نیازی به سیستم گرمایشی ندارید زیرا این نژاد دوستدار سرما بوده و بهترین دما برای آنها 12 تا 21 درجه می‌باشد.
[box type=”tip” fontsize=”17″ radius=”8″]از این رو، به جای خرید سیستم گرمایشی، توصیه می‌شود سالن را از بابت تهویه مناسب مجهز کنید تا گازهای مضر، گرمای اضافی سالن، آلاینده‌ها و غیره بتواند از سالن خارج شده و اکسیژن تازه‌ای برای این نژاد کوهستانی فراهم سازد.[/box]
جایگاه‌های اضافی برای مدیریت بهتر بزهای سانن
در هنگام ساختن سالن یا محوطه پرورش بز سانن، بهتر است جایگاه‌هایی برای نگهداری علوفه و کود تولیدی بز و همچنین محلی برای قرنطینه بزهای بیمار و درمان آنها تعبیه کنید. اگر تعداد بزهای بیشتر و سالن بزرگتری داشته باشید، بنابراین توصیه می‌شود جایگاه یا ظروفی برای آخور و آبخوری بزها ایجاد کنید تا بدون تجمع بزها بتوانید نیاز غذایی آنها را برطرف سازید.
یکی از مهم‌ترین جایگاه‌ها، سالن شیردهی می‌باشد و بایستی بزهای شیری به این محل منتقل شده و شیردوشی شوند. همان طور که قبلاً گفته شد، بزهای سانن به طور متوسط می‌توانند 3 تا 8 لیتر شیر تولید کنند و دامدار می‌تواند روزانه 2 تا 3 بار شیردوشی داشته باشد. بنابراین اگر جایگاه شیردوشی بزها جداگانه باشد، پروسه شیردوشی راحت‌تر و بدون وارد کردن استرس به بزها انجام می‌گیرد.
توجه داشته باشید که بیشترین مقدار شیر بزهای سانن در هفته دوم تا دهم بعد از زایش بوده و پس از آن میزان شیر بزها کاهش می‌یابد.
[box type=”note” fontsize=”17″ radius=”8″]هر چقدر که مدیریت و نگهداری بزها مناسب‌تر و کیفیت و مقدار خوراک بیشتر باشد، میزان شیر تولیدی بزها افزایش قابل توجهی نشان می‌دهد زیرا این نوع نژاد بز قابلیت تولید حداکثر 8 لیتر در روز را نیز دارا می‌باشند.[/box]
تغذیه مناسب، شیردهی بزهای سانن را افزایش می‌دهد
همان طور که گفته شد، هر چقدر کیفیت و مقدار خوراک بیشتر باشد، بزها میزان شیر بیشتری تولید می‌کنند. خبر خوب این است که در فصول گرم سال می‌توانید با فراهم کردن سایبان خوب برای بزها، آنها را به چراگاه برده و تغذیه آنها را به صورت طبیعی فراهم کنید. اما در فصول زمستان یا در مناطق با مراتع قابل رویش ضعیف، بایستی بتوانید روزانه 3 کیلو گرم خوراک برای هر بز سانن تأمین کنید.
علوفه‌ای که برای بزهای سانن در نظر می‌گیرد، بهتر است 60 درصد ماده خشک (مانند ساقه گیاهان یا دانه‌های غلات) و 40 درصد کنسانتره باشد تا هزینه تولید علوفه برای بزها کمتر باشد. همچنین با این نوع ترکیب، میزان شیر بزها افت نکرده و بیماری‌های روده‌ای اتفاق نمی‌افتد. اما اگر عمده غذای بزها ترکیبات کنسانتره باشد، کیفیت علوفه کاهش یافته و در نتیجه سلامت و میزان شیر بزها نیز افت می‌کند.
شرایط بهداشتی سالن مهم‌ترین روش برای پیشگیری از بیماری‌هاست
شرایط داخل سالن اصلی و به خصوص سالن شیردوشی باید به گونه‌ای باشد که حداکثر میزان تهویه و نور در آن وجود داشته باشد تا گرمای اضافی و همچنین گازهای مضر از سالن خارج شود. همچنین کف سالن بایستی به گونه‌ای طراحی شود که شستشوی مکرر آن امکان پذیر باشد.
اگر چنانچه نظافت سالن به خوبی مدیریت نشود، احتمال ابتلای بزها به انگل خارجی بسیار بیشتر می‌شود. در ایران عمده انگل‌هایی که برای بزها ایجاد ناراحتی می‌کنند، کنه‌ها هستند. برای جلوگیری از این آفت‌ها می‌توان در کنار حفظ بهداشت سالن، در اوقاتی از سال اقدام به سمپاشی کرد تا تمامی حشرات مزاحم از بین بروند.
جمع‌بندی
ما در این مقاله به بررسی اصول مدیریت پرورش بزهای شیری سانن پرداختیم. اما موضوعات مالی هم در پرورش بز شیری حائز اهمیت است. از این رو، ما در طرح توجیهی بز سانن به میزان بازدهی و اقتصادی بودن طرح نیز پرداختیم و تمامی هزینه ها و درآمدهای حاصل از پرورش و تعداد سالهای برگشت سرمایه را برآورد کرده ایم.
با مطالعه این طرح توجیهی می توانید با خیال آسوده تر قدم در این راه بردارید.
